سورتینگ دانه و آجیل و استفاده از آن در کشاورزی

محصولات زراعی شامل میوه، غلات، حبوبات و انواع گیاهان است که بسته به شرایط اقلیم، عوامل وراثتی، ژنتیکی و نحوه کشت، محصولات با ویژگی‌های متفاوتی بوجود می‌آید. وجود تفاوت‌هایی در رنگ، اندازه، میزان رطوبت محصول و… که ارتباط مستقیمی برروی کیفیت و درنهایت قیمت محصولات کشاورزی می‌گذارند عاملی است که تولید کنندگان و فروشندگان را به سورتینگ و یا درجه بندی محصولات وا دارد. درگذشته، از انواع روش‌های سنتی و دستی برای سورت کردن محصولات زراعی استفاده می‌شد و امروزه باتوجه به تولید انبوه و افزایش وم دقت در درجه بندی محصولات، انواع دستگاه‌های سورتینگ یا همان 

سورتر ابداع شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دانه‌های گیاهی ازجمله محصولاتی است که به دلیل ویژگی‌های فیزیکی و دشواری بررسی دقیق و جزء به جزء مم به استفاده از دستگاه‌های پیشرفته است. بطور کلی، دستگاه سورتینگ قادر به مرتب سازی هرنوع ماده جامدی هست. تنها تمایز مواد قابل طبقه بندی در ابعاد آن‌هاست. محصولات می‌توانند بصورت دانه‌های خوراکی باشند، ازجمله گندم، چاودار، برنج و… یا حبوبات و غلات و یا از انواع آجیل باشند. موارد زیر در هنگام انجام فرایند سورتینگ توسط دستگاه به دقت مورد بازبینی قرار می‌گیرد.

• جدا کردن بذر از علف‌های هرز؛
• تمیز کردن غلات و دانه‌ها از نواقص و ناخالصی‌؛
• پاک کردن دانه‌ها از میکروب و یا آسیب‌های احتمالی؛
• جدا کردن دانه‌های سالم و یکدست از دانه‌های پوسته پوسته یا بی کیفیت؛
• از بین بردن ناخالصی‌هایی که می‌توانند مواد مضر بوده و برای سلامتی خطرناک باشند.

مزایای سورتینگ دانه های گیاهی و انواع آجیل ها

بطورکلی سورت کردن به معنی جدا کردن نوع خاصی از محصول براساس یک یا چند معیار است. این معیارها می‌توانند رنگ، شکل، اندازه، وزن، ترکیب و یا ساختار آن‌ها باشد. فرایند مرتب سازی و سورت کردن محصولات کشاورزی برای حمل و نقل بهتر و حفظ کیفیت محصولات است. استانداردسازی، درجه بندی و سورت کردن، اولین گام در زنجیره تولید ارزش افزوده در محصولات کشاورزی و زراعی است. زیرا در یک کانال، بازار به سمت مصرف کننده سوق می‌یابد. قیمت یک محصول باید متناسب با کیفیت آن باشد و ارزیابی آن بستگی به سیستم درجه بندی و استانداردسازی دارد. از این رو وظیفه توسعه دهندگان صنعت کشاورزی این است که با درجه بندی کالاهای مختلف به کمک دستگاه سورتر، علاوه بر ارتقای سطح کشاورزی، ارتباط مناسبی با بازار مصرف برقرار کرده و این توانایی را در کشاورزان و فروشندگان محصولات کشاورزی فراهم سازند که ارتباط مناسبی را میان خریداران و فروشندگان برقرار کنند.

باتوجه به تغییر در کیفیت محصولات کشاورزی بخصوص دانه‌های گیاهی همچون حبوبات و آجیل‌ها برای پیوند دادن قیمت محصولات به نسبت تغییرات درجه و کیفیت، انجام عملیات سورتینگ ضروری است. همچنین لازم است که درجه بندی محصولات بصورت کاملاً علمی و توسط دستگاه‌های پیشرفته صورت گیرد. ارزیابی عینی محصولات از جنبه‌های مختلف کیفیت باعث می‌شود که فروشندگان بتوانند کیفتی را که ارائه می‌دهند توصیف کنند و خریداران آنچه را که در بازار به آن‌ها پیشنهاد می‌شود را بهتر و با رضایت بیشتری خریداری نمایند.

استانداردسازی اصطلاحی است که به درجه بندی محصولات محدود نمی‌شود و شامل طیف وسیعی از معیارها و ملاک‌هایی است که توسط متخصصان و سازمان‌ها و دپارتمان‌های مخصوص صنایع غذایی تدوین و تعریف می‌شوند. در اینجا ما به طور خاص به بحث سورتینگ و درجه بندی محصولات به وسیله سورترهای مکانیکی خواهیم پرداخت. ابتدا استانداردهای درجه بندی کالا ارائه می‌شود و سپس کالاها طبق استانداردهای پذیرفته شده درجه بندی می‌شوند. اما اگر این مشخصات کیفیت از فروشنده تا فروشنده متفاوت باشد، در مورد درجه آن سردرگمی زیادی ایجاد می‌شود. درجه بالاتر یک فروشنده ممکن است نسبت به درجه دوم یک فروشنده پایین باشد. این در شرایطی است که خریداران اعتماد به درجه بندی را از دست می‌دهند. برای جلوگیری از این شرایط، لازم است که معیارهای درجه‌ای ثابت داشته باشیم که به صورت جهانی پذیرفته شده و توسط همه دنبال می‌شود.

در حال حاضر کالاهای کشاورزی متعددی وجود دارد که براساس استانداردهای جهانی درجه بندی و تعیین کیفیت می‌شوند. بنابراین برای دستیابی به بازارهای جهانی لازم است که حین سورت کردن محصولات به این معیارها توجه کافی شود. درواقع درجه بندی و استانداردسازی یک عملکرد بازاریابی است که به محصول ارزش بیشتری می‌بخشد. بدون استانداردسازی سردرگمی در بازار فروش محصولات بوجود می‌آید و حتی ممکن است باعث فروش ناعادلانه محصولات نیز گردد.

اثر سورتینگ دانه‌ها و آجیل و خشکبار بر ایجاد مشاغل جانبی و فروش دانه‌های گیاهی

در حال حاضر بازار اصلی فروش محصولات ریز دانه از قبیل حبوبات و یا آجیل‌هایی مانند 

پسته در خارج از کشور است. سالانه میلیون‌ها دلار ارز خارجی و دلار از طریق این صنعت وارد کشور می‌شوند. بنابراین، توجه به تمامی معیارها و شاخص‌های جهانی برای فروش بهتر ضروری است.

معیارهای استانداردسازی مشترک با بحث درجه بندی می‌تواند براساس خصوصیات خاصی ازجمله وزن، اندازه، رنگ، شکل ظاهری، بافت، میزان رطوبت، طول اصلی ماده، رسیدگی محصول، شیرینی، طعم، محتوای شیمیایی و… تعیین شوند که هرکدام درجه خاصی را به محصول می‌بخشند. دسته بندی محصولات پس از انجام فرایند سورتینگ می‌تواند طی چند مرحله منجر به ایجاد اشتغال و ارزش افزوده شده و محصولاتی متنوع را در اختیار تولید کنندگان و همچنین واسطه‌ها قرار می‌دهد. فرآوری محصولات روش‌های مختلف خشک کردن، که صرفا منظور خشک کردن توسط آفتاب نیست؛ روغن‌گیری، تولید محصولاتی که دانه‌های سورت شده بصورت مستقیم و یا غیرمستقیم در تولید آنها دخیل هستند از جمله موارد قابل ذکری که می‌توان اشاره نمود.

درواقع سورت کردن دانه‌های مختلف صرفا به معنی جدا کردن محصولات با کیفیت از موارد با کیفیت پایین‌تر نیست، بلکه می‌توان با استفاده از این تکنولوژی تعیین کرد که کدام نوع محصولات مناسب مصرف خام بوده و یا می‌توان طی فرایند روغن‌گیری و یا فرآوری محصولات با کیفیت متوسط را بدون دور ریز و یا هدر رفت مورد استفاده قرار داد. همچنین نحوه تعیین قیمت نیز از جمله مواردی است که براساس 

سورتینگ و کلاس بندی محصولات در دسته‌های با کیفیت، کیفیت متوسط و بدون کیفیت میسر می‌گردد.

 همچنین صنعت بسته‌بندی صرفا جمع آوری محصولات و قرار دادن آن‌ها در ظروف مخصوص نیست، ایجاد برند، طراحی بسته‌های مختلف متناسب با نیاز مصرف کننده، تفکیک محصولات به کمک سورتر بسته به درجه کیفیت و تناسب با نوع محصولات مورد مصرف می‌تواند منجر به ایجاد مشاغل جانبی در کنار

سورتینگ دانه ها و محصولات زراعی گردد. بخصوص در محصولاتی نظیر آجیل که از نظر اقتصادی جزء محصولات استراتژیک و غنی از مواد مغذی هستند، کیفیت آجیل‌های صادراتی بخصوص پسته به همراه بسته‌بندی مناسب و متناسب با نیاز مشتریان می‌تواند باعث رشد و رونق صادرات محصولات سنتی با برند ایران شده و منبع خوبی برای ورود ارز به کشور گردد. لذا برای حضور موفق در بازار رقابتی خارج از کشور، بهره گیری از 

سورتر پسته برای سورت و مرتب سازی پسته‌ها می‌تواند نقش به سزایی در افزایش فروش صادرکنندگان داشته باشد.

تولید کننده انواع سورتر پسته و سورتر دانه های کشاورزی